کیفیت و کمیت استخوان همواره در پی از دست دادن دندان کاهش مییابد، هر چند ممکن است شما متوجه تحلیل رفتن استخوان نشوید. اما وقتی پس از مدتی تصمیم به کاشت دندان میگیرید، مشخص میشود که استخوان کافی برای نگه داشتن ایمپلنت دندان وجود ندارد.
به همین دلیل است که ما غالباً ابتدا پیوند استخوان انجام میدهیم و همچنین توصیه میکنیم که دندان غائب را هر چه زودتر جایگزین کنید. به علاوه بسیاری از متخصصان پیشنهاد میدهند که پیوند استخوان در زمان کشیدن دندان انجام شود.
پیوند استخوان چیست؟
پیوند استخوان یا گرافت استخوانی (Bone Grafting) یک عمل جراحی برای ترمیم یا بازسازی استخوان ها از طریق پیوند بافت است. با پیوند بافت استخوان موفق می توانیم مجددا از استخوان ها و بافت های پشتیبانی که از دست داده ایم بهره مند شویم. روش های مختلفی برای پیوند استخوان دندان وجود دارد اما روش اصلی این است که دندانپزشک یا جراح دهان دندان، برشی را در فک ایجاد کرده و مواد استخوانی دیگر را به آن پیوند می زند.
پیوند استخوان برای دندان معمولا در صورتی انجام می شود که شخص، یک یا چند دندان را از دست داده باشد و یا به بیماری های لثه مبتلا شده باشد. هر دوی این شرایط می توانند باعث تحلیل و از دست رفتن استخوان فک شوند.
روش ترجیحی برای پیوند استخوان استفاده از استخوان های مفصل ران، درشت نی یا پشت فک است. این به عنوان اتوگرافت شناخته می شود. این نوع پیوندها معمولا تحت عنوان “استاندارد طلایی” شناخته می شوند، زیرا حمایت استخوان در فک را افزایش داده و باعث ترمیم سریع تر و تشکیل استخوان جدید می شوند.
- پیوند استخوان اتوگرافت یا اتوژن (Autograft)
در اتوگرافت، گرافت ها یا پیوندهای استخوانی از بدن خود شخص گرفته می شود. این نوع پیوند همیشه انتخاب اول متخصصان ایمپلنت می باشد زیرا پیوندهای گرفته شده از بدن بیمار، می توانند با بهترین نتایج همراه باشند. در حقیقت، در اتوگرافت، مغز استخوان بدن بیماری که از سلول های زنده تشکیل شده است می تواند به رشد استخوان کمک کرده و فرآیند بهبودی و التیام را سرعت ببخشد. بزرگترین نقطه ضعف این نوع پیوند استخوان آن است که برای پیوند باید یک جراحی دیگر نیز در جایی از بدن انجام شود.
- چه کسی کاندید مناسب پیوند استخوان است؟
در اینجا با برخی از رایج ترین دلایل نیاز به پیوند استخوان آشنا خواهیم شد:
– ایمپلنت برای دندان های از دست رفته
افرادی که قرار است به جای دندان های از دست رفته خود ایمپلنت انجام دهند کاندید مناسبی برای پیوند استخوان می باشند. ایمپلنت های دندانی ریشه های مصنوعی پیچ مانندی هستند که در استخوان فک قرار می گیرند. سپس تاجی که با دندان های اطراف مطابقت داشته باشد، در قسمت بالای کاشت قرار می گیرد. اغلب اوقات، پیوند استخوان به منظور ایجاد پایه کافی برای ایمپلنت ضروری می باشد. در مطالعه ای که در سال 2016 روی تقریبا 800 نفر که ایمپلنت انجام دادند مشخص شد که بیش از نیمی از این اشخاص، قبل از ایمپلنت به پیوند استخوان نیاز داشتند.
– از دست دادن دندان یا بیماری لثه
حتی اگر قصد انجام ایمپلنت نیز نداشته باشید، پیوند استخوان دندان ممکن است برای حمایت از بخشی از فک که استخوان خود را به دلیل از بین رفتن دندان ها یا بیماری لثه از دست داده است، لازم باشد. از دست دادن استخوان می تواند روی دندان های اطراف و بافت لثه تأثیر بگذارد. تثبیت فک با پیوند استخوان می تواند به جلوگیری از تحلیل رفتن بیشتر استخوان و عوارض طولانی مدت سلامتی کمک کند. اگر بیماری لثه به گونه ای موثر مدیریت نشود منجر به از دست رفتن دندان های بیشتر و حتی بیماری های قلبی خواهد شد.
– از دست دادن استخوان
کاندیداهای دیگر پیوند استخوان یا گرافت استخوانی افرادی هستند که ظاهر آنها تحت تأثیر از دست رفتن یا تحلیل استخوان قرار گرفته است. زمانی که ساختار استخوان صورت سالم نباشد، لب ها و عضلات اطراف می تواند از نظر ظاهری تا حد زیادی تغییر کرده و پوست هم در ناحیه فک می تواند چروکیده تر به نظر برسد.
از بین رفتن استخوان در فک عمدتا در میان افراد مسن دیده می شود زیرا با افزایش سن، احتمال ابتلا به پوکی استخوان بالا می رود. اما به طور کلی هر فردی در هر سنی که از ناحیه فک آسیب دیده باشد و یا به دلیل بهداشت نادرست دهان و دندان، عفونت های اساسی را تجربه کرده باشد می تواند به پیوند استخوان نیاز پیدا کند.
نحوه انجام پیوند استخوان
نحوه انجام پیوند استخوان به طور خلاصه به شرح زیر می باشد:
– قبل از انجام عمل، شما بیهوشی دریافت خواهید کرد و علائم حیاتی شما با دقت کنترل خواهد شد.
– دندانپزشک جراح ناحیه آسیب دیده را تمیز می نماید.
– پس از تمیز نمودن محل مورد نظر، جراح یک برش در لثه ایجاد می کند تا آن را از استخوانی که قرار است پیوند در آنجا صورت گیرد جدا نماید.
– جراح مواد استخوان یا مواد پیوند را میان دو بخش از استخوانی که باید با یکدیگر رشد کنند قرار می دهد.
– گرافت استخوانی به وسیله یک ماده چسبنده قابل حل با پیچ های مخصوص محکم می شود.
– سپس محل بریده شده بخیه می شود تا بهبودی حاصل آید.
سخن پایانی
پیوند استخوان برای دندان ها معمولا به منظور جلوگیری از مشکلات طولانی مدت که با از دست دادن دندان ها و بیماری های لثه مرتبط است انجام می شود. این روش جراحی معمولا بی خطر بوده و به اندازه کافی تحمل می شود، گرچه ممکن است خطرات یا عوارض جانبی نیز با آن وجود داشته باشد. به طور کلی، پیروی از دستور العمل های دندانپزشک در دوران نقاهت، می توان احتمال بروز مشکلات پس از عمل را به حداقل رساند و حفظ سلامت دندان را در سال های آینده بهبود بخشید.