پیوند استخوان عمل جراحی کوچکی است که به منظور بازسازی استخوان بر روی ناحیههای تحلیل رفتن استخوان در مطب دندانپزشکی و تحت بیحسی موضعی به تشخیص متخصص ایمپلنت و دیگر اعضای تیم دندانپزشکی انجام میشود. شرط لازم موفقیت ایمپلنت دندان وجود استخوان کافی در فک است تا بتوان ایمپلنت را محکم در آن کاشت. کیفیت و کمیت استخوان فک تعیین کننده چگونگی التیام یافتن و جوش خوردن استخوان پس از کشیدن دندان و نشان دهنده ابتلا به بیماریهای جدی است.
باور غلطی وجود دارد که اگر بیماری استخوان کافی در فک نداشته باشد، کاشت دندان برای وی مناسب نخواهد بود. اما امروزه با بهرهگیری از پیشرفتهای گستردهای که در زمینه روشهای دندانپزشکی به دست آمده است و تکنولوژی جدید میتوان عمل ایمپلنت دندان را با استفاده از پیوند استخوان و بازسازی استخوان با موفقیت بر روی این گروه از بیماران نیز انجام داد.
روش های بازسازی استخوان فک
امروزه روش های مختلفی برای بازسازی استخوان جهت برقراری شرایط کاشت دندان ارائه شده اند که با میزان موفقیت بسیار بالایی برای بیماران همراه بوده است . از مهم ترین این روش ها عبارتند از:
- پیوند اتوگرافت از خود فرد به خودش
- پیوند پودر استخوان همراه با مش تیتانیومی
- پیوند پودر استخوان بهمراه پین داخل استخوان
- پیوند پودر استخوان به تنهایی
البته پیوند استخوان تنها برای ایمپلنت صورت نمی گیرد ممکن است با تشخیص جراح، بازسازی استخوان فک برای قرار دادن دندان مصنوعی در نظر گرفته شود.
اهداف عمل پیوند استخوان چیست؟
در اکثر موارد عمل پیوند استخوان دندان برای بازگرداندن وضعیت قبلی استخوان پس از افتادن دندان، بیماری لثه یا تروما انجام میشود. پیوند استخوان همچنین ممکن است برای حفظ ساختار استخوان پس از کشیدن دندان انجام شود. بازسازی و حفظ ساختار استخوانهای صورت به چند دلیل حائز اهمیت است. در بسیاری از درمانهای دندانپزشکی مانند نصب ایمپلنت لازم است که استخوان تا حد ممکن دارای ابعاد و موقعیت طبیعی و اصلی خود نزدیک باشد تا نتایج مطلوب بدست آید. همچنین فک و سایر استخوانهای صورت از پوست و عضلاتی حمایت میکنند که مسئول زیبایی ظاهر صورت هستند. بدون حمایت استخوان زیرین، صورت ممکن است دچار پیری زودرس شود.
ضرورت پیوند استخوان قبل از کاشت دندان
ایمپلنت دندان باید مادامالعمر باشد. دندان کاشته شده در صورتی دائمی میشود که محکم به استخوان فک جوش خورده باشد. اگر حجم استخوان کافی نباشد، احتمال موفقیت ایمپلنت به شدت کم میشود. کیفیت و کمیت استخوان همواره در پی از دست دادن دندان کاهش مییابد، هر چند ممکن است شما متوجه تحلیل رفتن استخوان نشوید. اما وقتی پس از مدتی تصمیم به کاشت دندان میگیرید، مشخص میشود که استخوان کافی برای نگه داشتن ایمپلنت وجود ندارد. به همین دلیل است که ما غالباً ابتدا پیوند استخوان انجام میدهیم و همچنین توصیه میکنیم که دندان غائب را هر چه زودتر جایگزین کنید. به علاوه بسیاری از دندانپزشکان پیشنهاد میدهند که پیوند استخوان در زمان کشیدن دندان انجام شود.
سوالات رایج درباره پیوند استخوان
دندانپزشک در عمل پیوند استخوان برش کوچکی را در لثه ایجاد میکند تا به استخوان زیر آن دسترسی پیدا کند. بنابراین ممکن است درد و ناراحتی مختصری را پس از عمل حس کنید، البته این درد به راحتی با گذاشتن کیسه یخ روی فک و مصرف داروهای ضدالتهاب غیرتجویزی و یا مسکن کنترل می شود.
بیمار یک یا دو روز پس از عمل میتواند فعالیت روزانه را از سر بگیرد. البته در این مرحله بازسازی استخوان تازه شروع شده است. بدن ظرف چند ماه آتی به طور مداوم سلولهای استخوانی تولید و جایگزین مواد پیوند میکند.
خیر، چون پیوند حاوی هیچ گونه ماده زنده یا کدگذاری شده ژنتیکی نیست و فقط از مواد معدنی تشکیل میشود. تنها مسئلهای که در عمل پیوند استخوان وجود دارد این است که بدن در واکنش به پیوند چه مقدار استخوان تولید میکند. اگر بدن استخوان کافی در دوران التیام تولید نکرده باشد، مواد پیوندی و پودر استخوان بیشتری باید در زمان کاشت دندان اضافه شود.
هزینه
هزینه پیوند استخوان به عاملهای متعددی چون اندازه و شکل ناحیه درمان، منبع مواد به کار برده شده و محل گرفتن استخوان بستگی دارد. استفاده از استخوان خود بیمار گرانتر است، چون جراحی بر روی دو ناحیه انجام میشود و به بستری کردن و بیحسی نیاز دارد. همچنین بیمار باید هزینه رادیوگرافی و سی تی اسکن را نیز جداگانه پرداخت کند. اگر بیمار نتواند هزینه پیوند استخوان و ایمپلنت را پرداخت کند یا نخواهد تا زمان پیوند و جوش خوردن استخوان صبر کند، دندان مصنوعی و بریج بهترین جایگزین ایمپلنت خواهد بود.